Elies Lemkes-Straver was te gast in het portefeuillehoudersoverleg Transitie Landelijk Gebied. De provincie is een belangrijke partner voor onze regio in de transitie van de landbouw en de opgaven in het buitengebied. De gedeputeerde ging met de bestuurders in gesprek over het op 8 april jl. door PS vastgestelde Beleidskader Landbouw en Voedsel, de daarbij horende Uitvoeringsagenda’s, de Routekaart stalaanpassingen, het Nationaal programma landelijk gebied (NPLG) en Stikstof (vanuit Rijk en vanuit Brabantse Ontwikkelaanpak stikstof). En ze riep de bestuurders op mee te doen, want alleen samen komen we verder.
Tijdens het overleg is een aantal onderwerpen aan bod gekomen:
Provinciaal beleidskader Landbouw en Voedsel
In het recent vastgestelde provinciale Beleidskader Landbouw en Voedsel schetst de provincie haar visie op de gezamenlijke voedseltoekomst in Brabant. De voedselproductie loopt in Nederland tegen grenzen aan. In plaats van ‘steeds groter worden’ moeten we toe naar een high-tech boer die zelf in de lead is en een eerlijke prijs krijgt voor producten en diensten. Leefomgeving, natuur, bodem en water zijn leidend. Elies Lemkes roept de regio op om de kennis en technologie in de Brainportregio te benutten bij deze systeemtransitie. Vanuit het beleidskader Landbouw en Voedsel worden momenteel twee uitvoeringsagenda’s opgesteld: een voor Landbouw en Voedsel, en een voor Mest. Voor de uitvoeringsagenda Landbouw en Voedsel heeft onze regio input geleverd voor samenwerkingsprojecten. De in ontwikkeling zijnde Uitvoeringsagenda Mest komt deze bestuursperiode nog regelmatig op de bestuurlijke tafel.
Lees meer over het beleidskader op de aparte website.
NPLG en Versnellingsprogramma Transitiefonds
De provincie is door het Rijk aangewezen als gebiedsautoriteit voor de planvorming en uitvoering van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Vóór 1 juli 2023 moet de provincie in het kader van het NPLG een gebiedsplan klaar hebben waarin de afspraken tussen Rijk en provincie worden vastgelegd. Nog niet duidelijk is hoe het traject om te komen tot een gebiedsplan in de provincie Noord-Brabant wordt vormgegeven. Maar ook hier zullen provincie, regio’s, gemeenten en waterschappen als één overheid samen op moeten trekken.
Vooruitlopend op de uitwerking van het NPLG heeft de provincie onlangs voorstellen ingediend bij het Rijk voor de eerste miljard euro dat versneld beschikbaar komt in 2022. Het betreft hier opties voor het versnellingsprogramma in 2022/2023, vooruitlopend op instelling van het transitiefonds. Het gaat om brede doelen op het gebied van natuur, water en stikstof. Brabant zet in op de versnelling van de aankoop van gronden inclusief opstallen, de afwaardering van gronden in het kader van extensivering, stalinnovaties en het uitrollen van het project Bodem-up gericht op bodem en water.
Routekaart Stalaanpassingen
Er is veel onduidelijkheid en onzekerheid bij boeren over de toekomst van hun bedrijf. De deadline van 1-1-2024 ten aanzien van stalaanpassingen zet druk op de ketel, zowel bij boeren als bij gemeenten en omgevingsdienst als het gaat om vergunningverlening. Het is een verantwoordelijkheid van de gezamenlijke overheden om duidelijkheid te verschaffen. Elies Lemkes meldt dat de provincie daarom een Routekaart stalaanpassingen opstelt, met bijbehorend communicatieplan.
Vanuit de bestuurders wordt het signaal afgegeven dat er boeren zijn die willen innoveren maar door de druk van de data worden gedwongen keuzes te maken die indruisen tegen de gewenste ontwikkeling. Het gaat hierbij over calculerende ondernemers enerzijds versus gebrek aan perspectief en steeds wijzigend beleid van de overheid anderzijds. Elies Lemkes geeft aan dat er via het ondersteuningsnetwerk gekeken kan worden naar oplossingen zonder de data zelf ter discussie te stellen. En meer ruimte te bieden voor andere activiteiten, waar experimenteren is toegestaan zonder al te krap keurslijf. We stellen vast dat dit een issue is waar we als overheden over door moeten praten.
BOTL
Het Bestuurlijk overleg transitie landbouw (BOTL) is een overlegtafel waarin de 4 regio’s (West-, Midden-, Noordoost- en Zuidoost-Brabant), de waterschappen en de provincie zijn vertegenwoordigd. Vanuit onze regio nemen Fons d’Haens en Marinus Biemans, voorzitter en vice-voorzitter van het portefeuillehoudersoverleg Transitie Landelijk Gebied, deel aan dit overleg. Hoewel er geen besluiten worden genomen en de bestuurders niet vanuit een mandaat handelen, heeft het BOTL een meerwaarde voor afstemming en eenduidig overheidshandelen ten aanzien van transitie landbouw in Noord-Brabant. Uiteraard zijn ook de bovengenoemde trajecten en beleidsprogramma’s zijn onderwerp van gesprek.
Lees in aparte artikelen meer over het overleg van de portefeuillehouders op 19 mei, het essay "De Metropoolregio smaakt naar meer!" en het bezoek aan de Herenboeren de Groote Heide.