Groei heeft de ruimtelijke ontwikkeling van onze Metropoolregio bepaald. Het aantal inwoners is de afgelopen 50 jaar ruim verdubbeld. En het aantal woningen is nog veel harder gegroeid. Ook was er ruimte nodig voor meer bedrijventerreinen en voor infrastructuur. De opgave was om dit allemaal zo te doen dat we niet al te veel last van elkaar hebben. Daar zijn we wonderwel in geslaagd. We hebben de ruimte in onze regio netjes met elkaar verdeeld, en alle functies hebben een plaats gekregen.
Werkgroep van Stedebouwkundigen in 1968
Tijden veranderen. De regio telt 750.000 inwoners. Dat worden er nog wel een paar meer, maar vergeleken met de afgelopen decennia mag dat geen naam hebben. En dat betekent dat we op een andere manier naar de regio moeten gaan kijken.
Ik pik er drie ontwikkelingen uit:
- De kenniseconomie wordt specialistischer en internationaler. Het vervoer van goederen en verkeer van mensen blijft toenemen. Dit vraagt om uitbouw van een flexibel fijnmazig systeem voor fiets en auto èn voor uitbouw van grofmazige collectieve systemen (trein/metro en vliegtuig). Dat is alleen aanvaardbaar als het schoon en veilig kan. Het betekent een fikse opgave waar een revolutie in techniek voor nodig is. Het goede nieuws is we al middenin die revolutie zitten!
- Klimaatverandering, het opraken van gas en olie en geopolitieke redenen vragen dat we onze eigen energie gaan maken. De opties: zon, wind, energiewinning uit afval en mest en geothermie vragen ruimte. Dit vraagt ruimte en het zal ons landschap ingrijpend veranderen. Maar we zullen er in slagen om technische installaties netjes in te passen. Bovendien gaat we er geld mee verdienen: energiewinning wordt een belangrijke economische activiteit.
- Ook heel anders dan vroeger: er is bijna geen extra ruimte nodig voor woningen en bedrijventerreinen. De vraag die er is, is op te vangen in het al bebouwde gebied. Wel gaan we een flinke opgave krijgen met het vervangen en hergebruiken van gebouwen.
Op de zeef
Leg dit alles op de zeef en wat zie je dan: een enorme verandering in het landelijk gebied. De opgave in het landelijk gebied is het verbinden van alle claims op de ruimte. In de stad zal juist concentratie de opgave zijn voor de plekken waar dynamiek zit: bij vervoerknooppunten, stadscentra en economische concentraties.
De Metropoolregio Eindhoven maakt plannen zodat we ontwikkelingen in ons voordeel kunnen benutten. Een concreet voorbeeld is de Strategie Ruimte. Daarin staat waar we onze gemeenten goed in zijn en hoe we de kracht verder versterken met oog voor de toekomstige ontwikkelingen. De Strategie Ruimte voor onze regio gaat in 2017 naar de gemeenteraden.
Samengevat: We gaan van kwantitatieve groei (meer, meer, meer!) naar kwalitatieve groei (beter, beter, beter!).
