Resultaten van samenwerken 2020
In het kader van het Nationaal Klimaatakkoord heeft het Rijk aan alle 30 regio's in Nederland gevraagd te onderzoeken hoe en waar ze energie kunnen besparen en energie duurzaam kunnen opwekken. Regio's stellen hiervoor een Regionale Energiestrategie (RES) op. In onze regio doen de 21 gemeenten van de MRE dat, samen met de provincie en de twee waterschappen. In 2020 is gewerkt aan:
- Concept-RES
- RES 1.0
- Stimuleren en versnellen initiatieven m.b.t. energietransitie
In het kader van het Nationaal Klimaatakkoord heeft het Rijk aan alle 30 regio's in Nederland gevraagd te onderzoeken hoe en waar ze energie kunnen besparen en energie duurzaam kunnen opwekken. Regio's stellen hiervoor een Regionale Energiestrategie (RES) op. In onze regio doen de 21 gemeenten van de MRE dat, samen met de provincie en de twee waterschappen. Bij het Team MRE ligt in dit proces de rol van procesregisseur met als doel te komen tot een gedragen en vastgestelde RES. Dit houdt in ervoor zorgen dat het proces goed is georganiseerd en wordt begeleid, op strategisch niveau. De uitvoering van de plannen ligt in handen van de 21 gemeenten, al dan niet in subregionaal verband.
Concept-RES
In 2019 is gewerkt aan het opstellen van de concept-RES van onze regio. En in 2020 is deze door alle colleges van de 21 gemeenten, Gedeputeerde Staten en de DB’s van beide waterschappen vastgesteld. Op 30 september 2020 is de concept-RES ingediend bij het Rijk, samen met een overzicht van de reacties van de gemeenten, provincie, waterschappen en andere stakeholders, zoals de BMF, ZLTO en de lokale energiecoöperaties.
Door naar RES 1.0
Inmiddels zijn we volop bezig met de doorontwikkeling naar RES 1.0. Voor de thema’s Besparing, Warmte en Grootschalige opwek wordt in de ambtelijke werkgroepen gewerkt aan de invulling van de RES 1.0. Voor het onderwerp Grootschalige Opwek zijn we gestart met een PlanMER-traject (uitgevoerd door adviesbureau Bosch&Van Rijn). In dit PlanMER-traject wordt vervolgonderzoek gedaan naar de zoekgebieden die in de eerste fase naar voren zijn gekomen. Dit onderzoek en goed overleg met betrokkenen moet uitwijzen welke locaties het meest geschikt zijn. Met de keuze voor deze procedure volgen wij een eigen zorgvuldig proces naar de RES 1.0, dat weliswaar wat langer duurt, maar wel completer is en de kans geeft om met elkaar goed over de inhoud in gesprek te gaan.
Stimuleren en versnellen initiatieven m.b.t. energietransitie
In de RES-organisatie is een werkgroep ‘Participatie & eigendom’ ingericht om in beeld te brengen hoe we de ambitie van maximale financiële participatie bij energieprojecten willen en kunnen invullen. Per gemeente zal verschillend worden aangekeken tegen de rol die de gemeente wil spelen, en voor ieder project en lokale situatie kan de afweging tussen rendement en risico voor de maatschappij een andere uitkomst hebben. De werkgroep zal daarom basisinformatie en tools opleveren voor gemeenten om zelf die afweging te maken. In september 2020 heeft een eerste algemene masterclass voor ambtenaren en energiecoöperaties plaatsgevonden, georganiseerd vanuit de landelijke ‘Participatiecoalitie’. Daarop volgend is in elke subregio hierover een verdiepende workshop voor bestuurders en ambtenaren georganiseerd.
Het digitale Energieloket voor huiseigenaren is in 2020 als basisvoorziening voortgezet. Op basis van een inventarisatie bij gemeenten en energiecoöperaties is een voorstel ontwikkeld voor het vervolg. In het portefeuillehoudersoverleg energietransitie is besloten dat per 1 april 2021 het Energieloket niet meer op regionale schaal georganiseerd gaat worden, maar dat de gemeenten dit lokaal gaan organiseren. Onderlinge afstemming vindt plaats via de RES-werkgroep Besparing.
In een gespreksronde met de leden van de ‘Taskforce Energietransitie’ is geconcludeerd dat breed wordt gedeeld dat we nu ‘in een nieuwe fase zijn beland’ en dat de manier waarop de samenwerking in de taskforce georganiseerd was te weinig opleverde. Er is daarom besloten om te stoppen met de taskforce in de huidige vorm/samenstelling. Om invulling te geven aan de samenwerking met de maatschappelijk partners betrokken bij het RES-proces, is in najaar 2020 een regionale Adviesgroep ingericht, met deelnemers als de ZLTO, BMF, woningcorporaties, energiecoöperaties, TU/e, Fontys, BOM en Brainport Development. Met deze groep willen we toewerken naar afspraken hoe we met elkaar – als coproductie – stappen kunnen zetten om de energietransitie in onze regio te realiseren.
Het doel is om innovatie een belangrijke plek te geven in de RES 1.0. Hierbij hebben we de samenwerking gezocht met o.a. Brainport Development en de TU/e. In het portefeuillehoudersoverleg energietransitie van september is bijvoorbeeld kennis gedeeld over een realistische tijdlijn voor de uitrol van innovatieve technieken in de samenleving. Ook wordt gezocht naar gemeenten als ‘launching customer’ voor innovatieproducten, zoals lichtgewicht zonnepanelen of dakinstallaties, die zowel zonne- als windenergie opwekken. Op deze manier versnellen we de in de Brainport Actieagenda opgenomen innovaties en brengen we het realiseren van de doelen van de RES dichterbij.
Meer informatie
Lees meer over onze RES op RES Metropoolregio Eindhoven - Energieregio MRE
Alle thema's bij elkaar
De informatie over de resultaten in 2020 van alle thema's is bij elkaar gezet in een bestand. Bekijk de pdf met alle teksten.