Ontwikkelingen in het buitengebied
Masterclass op 26 oktober 2020.
Het buitengebied is in beweging. De gemeente krijgt veel vragen van ondernemers over wat kan op een locatie. Bijvoorbeeld omdat een veehouder stopt en een nieuwe activiteit wil beginnen. Hierachter ligt de behoefte aan de duidelijkheid en houvast die nodig is om een nieuwe weg in te kunnen slaan. Vragen zijn meestal niet met een standaardaanpak te beantwoorden. Oplossingen voor morgen passen vaak niet in het beleid en de regels van vandaag. Dit is allemaal niet nieuw en we doen hier al jaren ervaringen in op. Ervaringen die de moeite waard zijn om te delen.
We constateren dat ontwikkelingen in het buitengebied vaak een economische component hebben: ondernemers zoeken immers naar nieuwe verdienmodellen. Ook kunnen er gevolgen ontstaan voor bijvoorbeeld de bedrijventerreinen. Bedrijfjes die in het buitengebied klein beginnen, groeien uit hun jasje en dan zal er gekeken moeten worden of zo’n bedrijf in het buitengebied nog wel op de juiste plek zit.
Onder de nieuwe Omgevingswet zullen overheden als één overheid op gaan treden. Met de Masterclass Kansen voor het buitengebied hebben ambtenaren van gemeenten, waterschappen en provincie in Zuidoost-Brabant het initiatief genomen om van elkaar te leren. Op 26 oktober 2020 was de eerste masterclass.
In veel gemeentehuizen bestaat er een kloof tussen de wereld van de ambtenaren economie en die van ruimte, terwijl we elkaar hard nodig hebben. In de Masterclass zijn deze twee werelden bij elkaar gebracht. Het doel van deze Masterclass was ook het kennis maken met elkaar, het delen van ervaringen en het belichten van een casus vanuit de verschillende invalshoeken.
Inleidingen tijdens de Masterclass
René van Tiggelen, accountmanager bij Rabobank Peelland Zuid, heeft ons tijdens de Masterclass meegenomen in zijn praktijk. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als een veehouder besluit te stoppen? Hij legt uit hoe de Rabobank in brede zin kijkt naar de economische ontwikkeling van het buitengebied en hoe zij omgaan met financiële strategieën. Hij ziet dat het in het contact tussen gemeenten en ondernemer vaak minder soepel loopt omdat er geen basis is gelegd waar het gezamenlijk belang is benoemd. Vaak gaat het ook te langzaam. René roept de ambtenaren op buiten de lijntjes te kleuren en ondernemerschap te tonen.
Jolanda Derix vertelt over de switch die zij en haar man Theo hebben gemaakt. Zij stopten een aantal jaar geleden met hun kalkoenenbedrijf. Met ondersteuning van de VAB-impuls subsidieregeling hebben zij gezocht naar een nieuwe bestemming voor hun voormalige kalkoenbedrijf. Deze nieuwe bestemming is gevonden in de overstap naar het kweken van meelwormen. Het is nu nog niet mogelijk om er van te leven, omdat door Europese regelgeving de markt nog niet goed ontwikkeld is. Ook op ander vlak is provinciale en gemeentelijke regelgeving een bureaucratische hindernis. Haar oproep aan de aanwezige ambtenaren is om vooral mee te denken; zeg wat niet kan, maar denk ook mee in wat wel kan.
Intervisie
In intervisiegesprekken hebben de 45 aanwezige ambtenaren hun ervaringen gedeeld. Dit levert waardevolle inzichten op. Succesvolle en minder succesvolle aanpakken zijn besproken. We zien dat de rol van de overheid, en daarmee van de ambtenaar, in de loop van de afgelopen jaren is veranderd en dat meedenken de norm is geworden. Een belangrijk inzicht is dat duidelijkheid van cruciaal belang is. Zowel duidelijkheid over het proces dat je samen met een ondernemer doorloopt, als duidelijkheid vooraf over wat wel en niet kan. Een traject is er bij gebaat als de ambtenaar echt mee denkt.
Vervolg
We kijken terug op een succesvolle en leerzame eerste editie van deze Masterclass! We gaan hier volgend jaar een vervolg aan geven.